Επανειδίκευση εργαζομένων στον κατασκευαστικό κλάδο

Θεανώ Θειοπούλου/Insider 

Αναβάθμιση των δεξιοτήτων και η επανειδίκευση τουλάχιστον του 25% του εργατικού δυναμικού του κατασκευαστικού κλάδου κατά την επόμενη πενταετία, ποσοστό που αντιστοιχεί σε τρία εκατομμύρια εργαζομένους, προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η σύμπραξη επικεντρώνεται στις δεξιότητες σε τομείς όπως η ενεργειακή απόδοση, η κυκλική οικονομία και η ψηφιοποίηση. Μέσω της σύμπραξης θα διασφαλιστεί ότι ο κατασκευαστικός τομέας θα συμβαδίσει με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και θα επιτύχει τους στόχους που καθορίζονται στο κύμα αλλαγών της ΕΕ. Παράλληλα, θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ελκυστικότητα του κατασκευαστικού τομέα.

Σύμφωνα με την έκθεση, το οικοσύστημα των βιομηχανιών έντασης ενέργειας στην Ε.Ε (EII) καλύπτει τα χημικά προϊόντα, τον χάλυβα, τον πολτό και χαρτί, πλαστικά, ορυχεία, εξόρυξη και λατομεία, διυλιστήρια, τσιμέντο, ξύλο, καουτσούκ, μη σιδηρούχα μέταλλα, σιδηροκράματα, βιομηχανικά αέρια, βιομηχανίες γυαλιού και κεραμικής. Οι τομείς που περιλαμβάνονται στο οικοσύστημα χαρακτηρίζονται από υψηλή ενέργεια και ένταση άνθρακα και όντας στο σημείο εκκίνησης πολλών αλυσίδων αξίας, παρέχοντας ακατέργαστα, επεξεργασμένα και ενδιάμεσα υλικά παρά τελικά προϊόντα. Οι βιομηχανίες του οικοσυστήματος EII απασχολούν 7,8 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη και παρέχουν α προστιθέμενης αξίας 549 δισ. ευρώ (4,55% του συνόλου της ΕΕ). Το 2019 ήταν υπεύθυνοι για το 22% των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ.

Οι μικρομεσαίες αντιπροσωπεύουν το 99% των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο οικοσύστημα EII και αντιπροσωπεύουν το 51% των υπαλλήλων που εργάζονται σε αυτό το οικοσύστημα. Οι ΜΜΕ αντιπροσωπεύουν επίσης το 31% του οικοσυστήματος EII κύκλου εργασιών και 37% της προστιθέμενης αξίας. Όλα τα μέρη του οικοσυστήματος έχουν ένα μείγμα μεγάλων εταιρειών και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στο ένα άκρο, ο κλάδος των διυλιστηρίων αντιπροσωπεύει 40 μεγάλα εταιρείες, στο άλλο άκρο, η κατασκευή προϊόντων ξύλου έχει περίπου 100.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ακόμη και πριν από την έναρξη της κρίσης COVID-19, το οικοσύστημα EII αντιμετώπισε πολλαπλές, αλληλένδετες προκλήσεις. Πρώτα και κύρια, η πρόκληση της απαλλαγής από τον άνθρακα, σύμφωνα με τη φιλοδοξία της ΕΕ να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, παραμένοντας παράλληλα ανταγωνιστική και συνεχίζοντας να παρέχει τα βασικά αγαθά που απαιτούν οι κατάντη τομείς και οι καταναλωτές. Η έκθεση αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις για να αγκαλιάσουν την ψηφιοποίηση, πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτες και καινοτόμες, να χτίσουν ικανότητες συλλογής, ανάλυσης και κοινής χρήσης δεδομένων και να προστατεύονται από την ευπάθειες (π.χ. κυβερνοασφάλεια) που συνοδεύουν αυτόν τον μετασχηματισμό.

Το 2021 σημειώνεται ότι υπήρξε μια ισχυρή, αλλά άνιση παγκόσμια ανάκαμψη. Καθώς οι οικονομικές συνθήκες χαλαρώνουν, οι καταναλωτικές δαπάνες αυξάνονται και οι κυβερνήσεις ξεκινούν τα αναπτυξιακά πακέτα, οδηγώντας σε έκρηξη ορισμένων τομέων, όπως τα οικοδομικά υλικά. Ως παραγωγοί  για πολλά από αυτά τα υλικά, οι εταιρείες στο οικοσύστημα EII επωφελούνται από ισχυρή ζήτηση και αυξημένες τιμές για μέταλλα, ορυκτά και ξυλεία. Την ίδια στιγμή, οι τομείς της μεταποίησης, οι οποίοι αποτελούν επίσης μέρος του οικοσυστήματος ΕΙΙ, αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την εξασφάλιση των πρώτων υλών και του ενεργειακού εφοδιασμού τους (βλ. πρόσφατες αιχμές στο φυσικό αέριο και τιμές ηλεκτρικής ενέργειας) σε ανταγωνιστικές τιμές. Ελλείψεις σε άλλα βασικά προϊόντα, όπως π.χ τα μικροτσίπ, κατά καιρούς οδήγησαν σε διακοπή κλάδους όπως η αυτοκινητοβιομηχανία παραγωγής, μειώνοντας με τη σειρά τους τη ζήτηση για προϊόντα ΕΙΙ.