Ευαγόρας Προκοπίου/Insider
Η διάκριση λόγω φύλου δεν ορίζεται μόνο ως μισθολογική ή για την ίση ανέλιξη στην εργασία αλλά περιλαμβάνει την παρενόχληση και τη σεξουαλική παρενόχληση που απαγορεύεται στο άρθρο 12 των νόμων και ορίζει ως πρωτίστως υπεύθυνος για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης (προληπτικά και κατασταλτικά) στην εργασία του εργοδότη ή συνυπεύθυνο εις ολόκληρο το πρόσωπο που προβάλλει σε αυτή όπως ανέφερε σε παρουσίαση της η Αλεξία Χατζηκουμή, Λειτουργός Εργασίας ,Τμήματος Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας ενώπιον μελών του ΣΕΛΚ.
Η πιο πάνω νομοθεσία σημειώνει πως συνδέεται άμεσα με τους περί Προστασίας της Μητρότητας Νόμους του 1997 εως 2021 εφόσον η διάκριση λόγω εγκυμοσύνης ή οικογενειακής κατάστασης αντιστοιχεί σε βάρος εργαζόμενης γυναίκας στοιχειοθετεί άμεση διάκριση λόγω φύλου και εξετάζεται επίσης με βάση τις πρόνοιες των ίσης μεταχείρισης Ανδρών. και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμου.
Προστασία από Σεξουαλική παρενόχληση με βάση το άρθρο 12 σημαίνει επιχείρηση από τον αποδέκτη της συμπεριφοράς σεξουαλικής φύσεως, που εκφράζεται λόγω ή έργω, και έχει ως σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, ιδίως όταν δημιουργείται ένα εκφοβιστικό, εχθρικό, ταπεινωτικό ή επιθετικό. περιβάλλον, κατά την απασχόληση ή την επαγγελματική εκπαίδευση και την κατάρτιση ή την πρόσβαση σε απασχόληση ή την επαγγελματική εκπαίδευση ή κατάρτιση.
Συστατικά στοιχεία του αδικήματος
• Ανεπιθύμητη προς τον αποδέκτη
• Συμπεριφορά σεξουαλικής φύσεως
• Εκφράζεται με λόγια ή με πράξεις
• έχει ως σκοπό ή αποτέλεσμα
Γίνεται δεκτό ότι μια συμπεριφορά είναι κάθε συμπεριφορά που είναι δυσάρεστη και προσβλητική για τον αποδέκτη, χωρίς να έχει σημασία αν τέτοια συμπεριφορά είναι μεμονωμένη ή επαναλαμβανόμενη. Δεν έχει επίσης σημασία πώς αντιλαμβάνεται ο δράστης της συμπεριφοράς του έναντι του αποδέκτη, ούτε χρειάζεται ο αποδέκτης να ενημερώσει τον δράστη ότι η συμπεριφορά του είναι γνωστή. Η πρόταση, παράλληλα, του δράστη είναι αδιάφορη, καθώς επίσης και η αντίδραση του αποδέκτη, η οποία μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Σημασία έχει ότι ένας από τους αποδέκτες της συμπεριφοράς την εξέλαβε ως δυσάρεστη ή προσβλητική για το άτομο του.
Στην πράξη τέτοιες συμπεριφορές σεξουαλικής φύσης δεν μπορούν να είναι:
• Λεκτικές/φραστικές (π.χ. αχρείαστη οικειότητα, σεξουαλικά σχόλια, αστεία, ανήθικα και προσβλητικά σχόλια για το φύλο, μέθοδος συζητήσεων σε σεξουαλικά θέματα, αδιάκριτες ερωτήσεις για την προσωπική ή σεξουαλική ζωή, σεξουαλικά υπονοούμενα, εξομολόγηση, ερωτόλογα),
• Μη λεκτικές/φραστικές (π.χ. άτομα αγγίγματα, αχρείαστη προσέγγιση, σκόπιμη πολύ κοντινή σωματική απόσταση κ.λπ.)
• Οπτικές (π.χ. επίμονα ή λάγνα κοιτάγματα, νοήματα, παρακολούθηση προσωπικής ζωής κ.λπ.)
• Άλλες συμπεριφορές (π.χ. γραπτά ερωτόλογα ή σχόλια σεξουαλικού περιεχομένου, σχετικές τηλεφωνικές κλήσεις και μηνύματα κλπ).
Το κριτήριο του «μέσου λογικού ανθρώπου»
• Η συμπεριφορά να μπορεί να θεωρηθεί, υπό τις περιστάσεις, από έναν μέσο λογικό άνθρωπο, ως προσβλητική, εξευτελιστική, ταπεινωτική ή εκφοβιστική για το θύμα.
Η απαγόρευση της σεξουαλικής παρενόχλησης είναι απόλυτη – Άρθρο 12 του Νόμου
• Απαγορεύει τράπεζα που συνιστά σεξουαλική παρενόχληση ως πιο πάνω
• Απαγορεύει τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης για δυσμενή μεταχείρισή σου, για το λόγο ότι απέκρεις ή υπέκυψες σε σεξουαλική παρενόχληση ή παρενόχληση.
Προστασία σε περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης Ειδική αναφορά στο άρθρο 12:
• Απαγορεύει τη σεξουαλική παρενόχληση και τη θυματοποίηση του ατόμου που καταγγέλλει σεξουαλική παρενόχληση.
• Εξειδικεύει τον τρόπο χειρισμού από τον εργοδότη και
• Ορίζει την ευθύνη του
Από ποιούς εκδηλώνεται η παρενοχλητική συμπεριφορά
• Προιστάμενο, Ανώτερα ιεραρχικά
• Συνάδελφο
• Άλλα πρόσωπα με αρμοδιότητες που σχετίζονται με τον επαγγελματικό προσανατολισμό, την εκπαίδευση, την εκπαίδευση, την κατάρτιση κλπ που αναφέρονται στο παρόν Νόμο.
• Από πάροχο υπηρεσίες που εργάζονται από τον εργοδότη.
Υποχρεώσεις Εργοδοτών
• Προληπτικό χαρακτήρα άρθρο 12(4)
• Κατασταλτικό χαρακτήρα άρθρο 12 (3)
Τρόποι προληπτικού χαρακτήρα
•Λήψη κάθε πρόσφορου και έγκαιρου μέτρου αποτροπής τέτοιων πράξεων
•Τήρηση Κώδικα συμπεριφοράς και με επαρκή πρακτικά μέτρα για την εφαρμογή του.
Κώδικας Συμπεριφοράς Ν.86(Ι)/2021
• Εκπόνηση κώδικα από τους εργοδότες και /ή εκπροσώπους τους ως προβλέπονται στις σχετικές πρόνοιες του Νόμου,(άρθρα 7 και 8 και 10) νομικών προσώπων ή οργανισμών
• Καταρτίζεται κατά τρόπο κατανοητό και περιλαμβάνει τα ελάχιστα στοιχεία που περιλαμβάνει το εδάφιο (6) του άρθρου 12 όπως:
•Περιγραφή του πεδίου αυτού.
•τους ορισμούς των τιμωρητέων πράξεων της σεξουαλικής παρενόχλησης, της παρενόχλησης, της συμπεριφοράς και άλλων συναφών συμπεριφορών.
•περιγραφή των συμπεριφορών που συνιστούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των τιμωρητών πράξεων.
•τη δυνατότητα υποβολής παραπόνων και καταγγελιών σε αρμόδια όργανα.
•τις σχετικές εγκαταστάσεις των εργοδοτών, εργαζομένων, συνδικαλιστικών οργανώσεων.
•τα μέτρα και τη διαδικασία αντιμετώπισης συμπεριφορών που συνιστούν τιμωρητέες πράξεις. και
•οτιδήποτε άλλο κρίνεται αναγκαίο, ώστε να είναι αποτελεσματικό και να εκπληροί το σκοπό για τον οποίο εκπονήθηκε:
• Σημειώνεται ότι, σε κάθε νομικό πρόσωπο ή οργανισμός συστήνεται τριμελής επιτροπή με αρμοδιότητα την τήρηση του κώδικα συμπεριφοράς και/ή τη ρύθμιση οποιωνδήποτε άλλων θεμάτων προκύπτουν από την εφαρμογή αυτού:
• Νοείται περαιτέρω ότι, όπου λόγω του μεγέθους του οικείου νομικού προσώπου ή οργανισμού δεν καθίσταται δυνατή η σύσταση τριμελούς επιτροπής, σύμφωνα με τα πιο πάνω, η εν λόγω αρμοδιότητα ανατίθεται σε επί τούτω ορισθέντα λειτουργό αυτού.
Τρόποι Κατασταλτικού χαρακτήρα
Προϋπόθεση η γνώση του εργοδότη για τις πράξεις.
Λήψη κάθε πρόσφορου μέτρου για παύση και μη επανάληψη της σεξουαλικής παρενόχλησης/παρενόχλησης και άρση των συνεπειών τους.
Μη τήρηση των πιο πάνω , σύμφωνα με το λεκτικό του άρθρου 12. «Σε αντίθετη περίπτωση…… είναι συνυπεύθυνοι ολόκληροι με το πρόσωπο που διέπραξε τις εν λόγω πράξεις»
Εκδικητικές ενέργειες εις βάρος των εργαζομένων , εκπαιδευτικών ή υποψηφίων Άρθρο 17
Σε περίπτωση που ο εργοδότης προβαίνει σε εκδικητικές ενέργειες είτε προς στο θύμα είτε σε πρόσωπο που υποστήριξε το θύμα στα πλαίσια καταγγελίας είτε δικαστικά είτε εξωδίκα όπως: – απόλυση – βλαπτική μεταβολή των συνθηκών απασχόλησης εργαζομένου λόγω καταγγελίας ή διαμαρτυρίας, – βλαπτική μεταβολή των συνθηκών εργασίας εργαζομένων. λόγω ότι απέκρουσε σεξουαλική παρενόχληση Συνέπεια: Απολύτως άκυρες οι πιο πάνω ενέργειες/ Δικαίωμα αίτησης στο Εργατικό Δικαστήριο για εύλογη αποζημίωση και επαναπρόσληψη
Μηχανισμοί Προστασίας σύμφωνα με τον Ν.205(Ι)/2002
• Επιθεωρητές Ισότητας του τμήματος Εργασίας
• Καταγγελία στην Αρχή Ισότητας του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως
• Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Πασχόληση και στην επαγγελματική εκπαίδευση
• Αίτηση Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών
• Καταγγελία στην Αστυνομία σε περίπτωση ΣΠ
Ποινική ευθύνη
Άρθρο 30 Ο Ν. 205(Ι)/2002 για την στοιχειοθέτηση των αδικημάτων κατά παράβαση των άρθρων 7 εως 12 και 17 προαπαιτεί (α) απόδειξη ένοχης διάνοιας (mens rea) δηλαδή να υπάρχει πρόθεση. Ποινή μέχρι 10.000 ευρώ πρόστιμο ή φυλάκιση μέχρι 3 χρόνια ή και με τις δύο ποινές εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται αυστηρότερα από άλλες διατάξεις ή (β) βαρεία αμέλεια. Ποινή μέχρι 5.000 ευρώ πρόστιμο εάν η πράξη δεν τιμωρείται αυστηρότερα από άλλες διατάξεις.