Λίλη Μιχαηλίδου / Insider
Καθώς η Κύπρος βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι στον απόηχο της πανδημίας, το RRF αναδεικνύεται ως κομβική σανίδα σωτηρίας. Αυτό το άνευ προηγουμένου χρηματοδοτικό μέσο, αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβουλίας NextGenerationEU της ΕΕ, προσφέρει στην Κύπρο μια καθοριστική ευκαιρία όχι μόνο για ανοικοδόμηση αλλά και για αντιμετώπιση μακροχρόνιων τρωτών σημείων. Η αποτυχία στην εκμετάλλευση αυτής της ευκαιρίας θα μπορούσε να οδηγήσει την Κύπρο σε παρατεταμένη οικονομική στασιμότητα και να επιδεινώσει τις υπάρχουσες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, του ψηφιακού χάσματος, των ελλείψεων υγειονομικής περίθαλψης και των εκπαιδευτικών ελλείψεων.
Το RRF, που περιλαμβάνει ένα μνημειώδες πακέτο ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, αντιπροσωπεύει μια ιστορική ευκαιρία για τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις οικονομίες τους στον απόηχο της πανδημίας. Η Κύπρος, παρά τις σημαντικές δυνατότητές της, αντιμετωπίζει μυριάδες εμπόδια που απειλούν τη μακροπρόθεσμη ευημερία της. Αυτά περιλαμβάνουν την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, την ανεπαρκή ψηφιακή υποδομή, τις ελλείψεις στην υγειονομική περίθαλψη καθώς και τις ελλείψεις στην εκπαίδευση. Το RRF προσφέρει στην Κύπρο μια μοναδική ευκαιρία να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις κατά μέτωπο και να χαράξει μια πορεία προς ένα πιο ανθεκτικό και βιώσιμο μέλλον.
Πράσινη Μετάβαση
Η Κύπρος, προικισμένη με φυσική ομορφιά και περιβαλλοντικό πλούτο, αντιμετωπίζει το φάσμα της περιβαλλοντικής παρακμής που επιδεινώνεται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα. Η αποτυχία να υιοθετήσει την πράσινη μετάβαση κινδυνεύει να επιφέρει ανεπανόρθωτη ζημιά στα οικοσυστήματα της, απειλώντας την οικονομία της η οποία εξαρτάται από τον τουρισμό και θέτει σε κίνδυνο την ευημερία των μελλοντικών γενεών. Με τη μόχλευση κεφαλαίων RRF για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βιώσιμη γεωργία και φιλικές προς το περιβάλλον υποδομές, η Κύπρος μπορεί να μετριάσει την περιβαλλοντική υποβάθμιση, ενώ παράλληλα θα ενθαρρύνει την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στους πράσινους τομείς.
Ψηφιακός Μετασχηματισμός
Η Κύπρος παλεύει με ένα ψηφιακό χάσμα που καταπνίγει τις δυνατότητές της για καινοτομία και οικονομική ανταγωνιστικότητα. Η ανεπαρκής ευρυζωνική υποδομή, σε συνδυασμό με την έλλειψη ψηφιακής παιδείας και δεξιοτήτων, εμποδίζει την ικανότητα της Κύπρου να αξιοποιήσει πλήρως τις ευκαιρίες της ψηφιακής εποχής. Χωρίς αποφασιστική δράση, η Κύπρος κινδυνεύει να μείνει περαιτέρω πίσω, να υποβιβάσει τους πολίτες της στο περιθώριο της ψηφιακής οικονομίας και να εμποδίσει την πρόοδο προς την ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς. Χρησιμοποιώντας κεφάλαια RRF για την επέκταση της ευρυζωνικής πρόσβασης, την προώθηση του ψηφιακού γραμματισμού και την υποστήριξη της ψηφιακής επιχειρηματικότητας, η Κύπρος μπορεί να γεφυρώσει το ψηφιακό χάσμα και να ανοίξει νέους δρόμους για οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ένταξη.
Επένδυση στο Ανθρώπινο Κεφάλαιο
Το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου αντιμετωπίζει συστημικές ελλείψεις που υπονομεύουν την ικανότητά του να καλλιεργεί ανθρώπινο κεφάλαιο και να ενθαρρύνει την οικονομική πρόοδο. Τα ξεπερασμένα προγράμματα σπουδών, οι περιορισμένες ευκαιρίες επαγγελματικής κατάρτισης και οι ανισότητες στα εκπαιδευτικά αποτελέσματα, διαιωνίζουν τις κοινωνικές ανισότητες και εμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα του εργατικού δυναμικού. Η αποτυχία αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων κινδυνεύει να διαιωνίσει έναν κύκλο ανεπαρκειών και να περιορίσει τις ευκαιρίες για τις μελλοντικές γενιές. Κατευθύνοντας τα κεφάλαια του RRF προς την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η Κύπρος μπορεί να εκσυγχρονίσει τα προγράμματα σπουδών, να επεκτείνει τα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και να επενδύσει στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών για να εξοπλίσει τους πολίτες της με τις δεξιότητες και τις γνώσεις που χρειάζονται για να ευδοκιμήσουν στην οικονομία του 21ου αιώνα.
Συμπέρασμα
Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αντιπροσωπεύει μια στιγμή ορόσημο για την Κύπρο, προσφέροντας μια μοναδική ευκαιρία να αντιμετωπίσει τις μακροχρόνιες προκλήσεις και να ξεκλειδώσει το πλήρες δυναμικό της για βιώσιμη ανάπτυξη και ανθεκτικότητα. Η αποτυχία να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία κινδυνεύει να υποβιβάσει την Κύπρο σε ένα μέλλον στασιμότητας, περιβαλλοντικής υποβάθμισης και κοινωνικής ανισότητας. Αξιοποιώντας το RRF και επενδύοντας στην πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, και την εκπαίδευση, η Κύπρος μπορεί να χαράξει μια πορεία προς ένα φωτεινότερο μέλλον για όλους τους πολίτες της. Τώρα είναι η ώρα για τολμηρή δράση και ηγεσία με όραμα ούτως ώστε να διασφαλίσουμε ότι η Κύπρος θα βγει πιο δυνατή και πιο ανθεκτική από τις προκλήσεις της παρούσας στιγμής.
* Λειτουργός Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Οικονομικής Διπλωματίας, ΚΕΒΕ