Η ακτινογραφία των δημοσίων υπαλλήλων στην Ευρώπη δείχνει ότι υπάρχουν αρκετές ανισότητες, με τους προνομιούχους και τους χαμηλούς αμειβόμενους σε σχέση με την αγοραστική δύναμη. Σε δεκατέσσερις χώρες οι αποδοχές βρίσκονται στο χαμηλό επίπεδο των € 500- € 1.500, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος είναι € 2.321 και της ευρωζώνης € 2.750. Η Κύπρος με 2.656 € ως μέση μηνιαία αμοιβή των δημοσίων υπαλλήλων βρίσκεται στην ομάδα των χωρών με τους προνομιούχους δημοσίους υπαλλήλους. Έρευνα που διεξήγαγε το Κοινωνικό Πολύκεντρο της ΑΔΕΔΥ δείχνει ποιες είναι οι αμοιβές και η σύγκριση με την αγοραστική δύναμη.
Βρές σήμερα τις Κοϊνίας καριέρα.com.cy και ανακάλυψε την περιοχή εργασίας για εσένα, σε άλλη κατηγορία και αν ανήκει. Από Λογιστές, Ελεγκτές και έρευνα του marketing, έως barista, επαγγελματική του ξενοδοχειακού κλάδου και πωλητές, βρίσκουν καθημερινά την ευκαιρία για τη νέα τους καριέρα!
Ο «Φ» παρουσιάζει τον μέσο μηνιαίο μισθό που έχουν τους δημόσιους υπάλληλους της Ευρώπης σε σχέση με την αγοραστική δύναμη. Οι πιο χαμηλόμισθοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι της Βουλγαρίας με μισθό € 550, της Ρουμανίας με € 700, της Κροατίας με € 874, της Λιθουανίας με € 946, της Σλοβενίας με € 1.000, της Σλοβακίας με € 1.153, της Ελλάδας με € 1.065, της Πολωνίας με 1.181 €, της Τσεχίας με μισθό 1.220 €, της Εσθονίας με μισθό 1.364 €, στη Μάλτα με 1.582 €. Υπάρχουν όμως και πιο προνομιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι, με ψηλές μέσες αμοιβές κάθε μήνα, σύμφωνα με την έκθεση. Ο μέσος μηνιαίος μισθός του δημόσιου υπαλλήλου στη Δανία € 5.741, στη Σουηδία είναι € 5.361, στη Φινλανδία και τη Νορβηγία € 5.000, στο Λουξεμβούργο 4.500 €, στη Γερμανία € 4.464, στην Ιταλία € 4.400, στην Ιρλανδία € 3.988, στη Γαλλία , στο Ηνωμένο Βασίλειο 3.236 €, στην Κύπρο 3.159 €, στην Ισπανία 2.656 €, στην Αυστρία 2.380 €.
Οι χώρες ομαδοποιούνται σε τρεις ομάδες, με βάση την έκθεση. Στην πρώτη, ένας ικανός αριθμός χωρών συγκεντρώνεται στην περιοχή των αποδοχών € 500- € 1.500 και σε τιμές δείκτη καταναλωτικών αγαθών από 40-80. Στην ομάδα αυτή ανήκει η Ελλάδα, Μάλτα, Λιθουανία, Πορτογαλία, Λετονία, Βουλγαρία. Η ομάδα αυτή αντιστοιχεία σε χαμηλή αποδοχή αλλά και χαμηλή έως μέτρια ακρίβεια καταναλωτικών προϊόντων.
Η επόμενη ομάδα αποτελείται από 9 περιπτώσεις χωρών, οι νέες εμφανίζονται αυξημένες αποδοχές και τιμές καταναλωτικών προϊόντων. Σε αυτή την ομάδα περιλαμβάνεται η Κύπρος όπως και η Αυστρία, Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Ολλανδία. Τέλος, μια τρίτη ομάδα περιλαμβάνει τις χώρες με τις υψηλότερες αποδοχές αλλά και το υψηλότερο δείκτη τιμών. Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγονται η Φινλανδία, Δανία, Σουηδία, Λουξεμβούργο, Ιρλανδία, Ιταλία.
Με βάση την έρευνα οι δαπάνες στέγασης και παροχών ανά έτος στην Κύπρο είναι 8.529 € και οι ετήσιες δαπάνες υγείας και παιδείας ανά κάτοικο είναι 3.449 € και ο μέσος μισθός δημοσίου υπαλλήλου 2.656 €. Στο Βέλγιο που ο μέσος μηνιαίος μισθός του δημοσίου υπαλλήλου είναι 2.700 €, κοντά στα επίπεδα της Κύπρου, οι δαπάνες για στέγαση και παροχές ανά έτος είναι 10.366 € και για υγεία και παιδεία 2.936 €. Στην Ισπανία ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι 2.380 € και οι ετήσιες δαπάνες για στέγαση 9.667 € και για υγεία και παιδεία 2.112 €.
Καθώς το μέγεθος του ΑΕΠ και το ύψος των δηλώνει μίσθων ανάφερε στη Βουλγαρία και τη ∆ανία είναι τεράστιο αφού η μιά δίνει μίσθο 550 ευρώ και η άλλη 5.741 € είναι προφανές πως το κόστος ζωής παίζει ρόλο-κλειδί στην εξίσωση.
Ποιος είναι ο μισθός - στόχος
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της μελέτης που διενήργησε την ΑΔΕΔΥ είναι απαραίτητη η μεταφορά στις αποδοχές προκειμένου να επιτευχθεί η άριστη τιμή του δείκτη για κάθε χώρα. Για την Ελλάδα υπολογίζεται ότι οι αποδοχές από 1.065 € θα πρέπει να αυξηθούν κατά 160% και να φθάσουν τις 2.766 € εφόσον δεν μεταβάλλονται στο κόστος ζωής. Για την Κύπρο υπολογίζονται οι αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων να αυξηθούν κατά 34,9% και να φθάσουν 3.584 €. Στο Βέλγιο η αύξηση υπολογίζεται στο 86,6% και η τιμή στόχος για τις αποδοχές να είναι 5.037 €. Στην Ιταλία η αύξηση υπολογίζεται 33% για να επιτευχθεί άριστη τιμή του δείκτη με την τιμή στόχο του δημοσίου υπαλλήλου να είναι 5.851 €. Στο Λουξεμβούργο η αύξηση υπολογίζεται 115% για να φθάσει ο μέσος μισθός 9.677 €, στην Πορτογαλία η αύξηση υπολογίζεται 165,3% για τιμή στόχου μηνιαίου μισθού 2.653 €. Στη Βουλγαρία, στην Τσεχία, Λιθουανία, Μάλτα δεν υπάρχει μεταβολή στις τιμές στόχους του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών.
Μονιμότητα χαλαρή και αυστηρή
Η έννοια της μονιμότητας υπαλλήλων στον δημόσιο τομέα δεν είναι πάντα το ίδιο αυστηρή σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Το δικαίωμα της μονιμότητας, για παράδειγμα, δεν είναι κατοχυρωμένο στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία, τη Σλοβενία, τη Φινλανδία και τη Δανία. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι σε τέσσερις χώρες (Δανία, Φινλανδία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο), υπάρχει δυνατότητα απόλυτης δημόσιας υπαλλήλων, επειδή η επίδοσή τους είναι κακή ή απλά ανεπαρκής). Βέβαια στην πράξη η προστασία των υπαλλήλων αυτών είναι πιο μεγάλη από τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Σε πολλές χώρες η απόλυτη του μόνιμου δημόσιου υπάλληλου γίνεται μόνο για κάποιο πειθαρχικό παράπτωμα (Γερμανία, Πορτογαλία, Ισπανία κ.λπ.), ενώ υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες για λόγους επίδοσης. Η δυνατότητα αυτή είναι ουσιαστική και εφαρμόζεται σε κάποιες χώρες (π.χ. Ολλανδία), έστω και σε άλλη αποτελεί μόνο ένα θεωρητικό ενδεχόμενο που στην πράξη σπανίως εφαρμόζεται. Διαφορές υπάρχουν και σχετικά με τη δυνατότητα απόλυτης για οικονομικούς και οργανικούς λόγους. Τέτοια περίπτωση αποκλείεται σε κάποιες χώρες (Ελλάδα, Μάλτα, Κύπρος, Ισπανία, Γερμανία), ενώ σε άλλες προβλέπεται σαφώς (Ολλανδία, Δανία, Ουγγαρία, Φινλανδία κ.λπ.).
Στην Αυστρία για παράδειγμα, όλοι οι υπάλληλοι στον δημόσιο τομέα περνούν μία δοκιμαστική περίοδο, που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 6 χρόνια. Μόνο τότε και φυσικά όχι όλοι, αποκάλυψε το καθεστώς της μονιμότητας. Στη Γαλλία ολοένα μεγαλύτερη βαρύτητα και εφαρμογή αποκτούν τα συμβόλαια ορισμένου χρόνου, συνήθως πενταετούς διάρκειας. Ο Σκοπός της ρύθμισης αυτής είναι η προσωρινή πρόσληψη ικανών υπαλλήλων με ειδικό αυξημένο μισθολόγιο για την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών.
